Mwy o Newyddion

Cwmni trelars yn helpu’r arwr roc Bono i hedfan fry dros Burma

Helpodd gwneuthurwr trelars gorau Ewrop y seren roc Bono i weld golygfeydd cofiadwy mewn balŵn aer dros lyn Burma, sydd yn ôl y sôn yn un o lefydd harddaf y byd.

Mae gan y cwmni a drefnodd y daith fythgofiadwy i’r canwr Gwyddelig a’i deulu gasgliad o drelars Ifor Williams a ddefnyddiwyd i gludo dwsin o’u balwnau a’u hoffer ar draws y wlad yn y Dwyrain Pell – sy’n cael ei hadnabod bellach fel Myanmar.

Yn ôl prif beilot Prydeinig y cwmni, Mark ‘Nobby’ Simmons, ni allent feddwl am ddim trelar gwell i wneud y gwaith.

Mae Mark wedi bod yn hedfan balwnau am y 30 mlynedd diwethaf, gan ddechrau yn syth o’r ysgol a dod yn beilot masnachol ifancaf y wlad pan oedd ond yn 21 oed.

Sefydlodd ei gwmni ei hun, Hot Skies Ltd (www.hotskies.co.uk), yng nghanol y 1990au. Mae’r cwmni yn trefnu teithiau balŵn i deithwyr ac yn hysbysebu ar draws de orllewin Lloegr o’i bencadlys ger Caerfaddon.

Yn 2007 ymunodd Mark, sy’n 48 oed, â chwmni o’r enw Balloons over Bagan, y mae eu pencadlys yn ardal Mandalay yn Burma, ac yn y pendraw daeth yn brif beilot y cwmni.

Ers dechrau gydag un balŵn yn 1999, mae Balloons over Bagan bellach yn cludo dros 20,000 o deithwyr y flwyddyn ar deithiau ar draws gwlad sy’n frith o demlau hynafol a llynnoedd syfrdanol.

Yn eu plith yr oedd Bono, ei wraig Alison a’u pedwar o blant a gafodd eu cludo mewn dau falŵn dros olygfeydd godidog Llyn Inle y gaeaf diwethaf.

Dywedodd Mark: “Roedd y chwech ohonynt ar wyliau yn y wlad am y tro cyntaf ac wedi penderfynu mynd ar daith falŵn dros y llyn, sydd yn ôl y sôn yn un o lefydd harddaf y byd, ac mae’n hollol wefreiddiol i’w weld o’r awyr.

“Hedfanodd Bono a’i wraig gyda mi, gyda’i bedwar o blant, Eve, Eliza, Jordan a John, yn dilyn y tu ôl i ni mewn balŵn arall a hedfanwyd gan gydweithiwr.

“Roeddent yn deulu hyfryd a’u traed ar y ddaear. Pleser oedd hedfan gyda nhw.

“Yn ystod fy 30 mlynedd fel peilot rwyf wedi cludo sêr enwog eraill, fel y Spice Girls a’r gantores Beverley Knight, a Brenhines Butan a Phrif Weinidog Gwlad Thai yn Burma.”

Dywedodd Mark mai trelars Ifor Williams yw’r unig drelars a ddefnyddir gan ei ddau gwmni yn Lloegr a’r cwmni y mae’n hedfan iddynt yn Burma.

“Nôl yn y DU mae fy nghwmni yn defnyddio trelar gwastad 18 troedfedd i symud ein balŵn sengl, ac yn Burma mae gennym saith trelar ar hyn o bryd, gyda phump arall wedi eu harchebu,” meddai.

“Maen nhw’n cael eu cludo yn arbennig i ni o Ganolfan Trelars Devizes, sef dosbarthydd Ifor Williams yn ardal Wiltshire.

“Rydym angen iddynt fod ychydig yn hirach na’r 18 troedfedd safonol, felly mae Canolfan Devizes yn ychwanegu darn ar y cefn i’w wneud yn 20 troedfedd.”

Ychwanegodd Mark: “Mae’r daith falŵn gyffredin i deithwyr yn dibynnu ar faint o danwydd y gellir ei gludo, ac mae’n parhau am oddeutu awr. Gallwn hedfan i uchder o hyd at 2,000 o droedfeddi, ond fel arfer rydym yn teithio ar uchder o ryw 300 troedfedd, gan hedfan yn union uwchben toeau’r temlau, er mwyn cael golygfa well.

“Mae 12 balŵn yn y casgliad sy’n medru cludo 16 o deithwyr, ac mae gan bob un dîm o weithwyr lleol i gynnal a chadw’r balŵn. Mae 10 i 12 o lanciau ifanc yn gyrru tractor yn tynnu trelars Ifor Williams ac yn ein dilyn i ble bynnag rydym yn glanio,  er mwyn dod i’n nôl ac i bacio’r balŵn.

“Mae’n rhaid i’r trelars allu cludo oddeutu tunnell a hanner o offer gan gynnwys y balŵn, a’r hyn rydym yn ei alw yn ‘amlen’, sef y fasged sy’n mynd o dan y balŵn yn ogystal â’r llosgwr a’r ffan.

“Maen nhw’n teithio ar diroedd eithaf garw felly mae’n rhaid iddynt fod yn wydn ac yn gryf.

“Rydym yn defnyddio trelars Ifor Williams gan mai nhw yw’r trelars mwyaf amlbwrpas a hawsaf i’w tynnu o bell ffordd, ond hefyd gan mai nhw yw safon y diwydiant ar gyfer cwmnïoedd balwnau yn y DU, ac yn sicr yn Burma lle nad oes yn unman yn cynhyrchu trelars.

“Mae’n sicr yn werth trefnu iddyn nhw gael eu hanfon draw o Ganolfan Trelars Devizes.”

Dywedodd Philippa Gunthorp, pennaeth gweinyddu Canolfan Trelars Devizes: “Mae cydweithio gyda Balloons over Bagan wedi bod yn gyfle gwych i gael trelars Ifor Williams i rywle newydd a gwahanol. 

“Mae’n annhebygol y byddai neb yn disgwyl eu gweld yn cael eu defnyddio mewn gwlad mor bell i ffwrdd â Burma, ond mae wedi bod yn wych cyflenwi’r cwmni gyda chymaint o drelars gwastad 18 troedfedd dros y blynyddoedd diwethaf.

“Mae ganddyn nhw saith trelar draw yno eisoes, a byddwn yn eu cyflenwi â phump arall yr haf hwn.

“Mewn gwirionedd mae’n broses eithaf astrus i’w cludo draw i Burma oherwydd maint a chymhlethdod y gwaith papur, ond yn sicr mae wedi bod werth yr ymdrech.

“Rydym yn addasu pob un o’r trelars drwy ychwanegu dwy droedfedd ychwanegol at yr hyd gwreiddiol er mwyn cyrraedd anghenion penodol Balloons over Bagan.”

Dywedodd Andrew Reece-Jones, Rheolwr Dylunio Peirianneg Ifor Williams Trailers: “Rwy’n dal i gael fy synnu gyda’r amrywiaeth o ddefnydd sydd gan bobl i’n trelars, a does dim llawer o lefydd ar y blaned lle na welwch chi un.

“Rwy’n credu eu bod mor amlbwrpas oherwydd nodweddion cadarn ein trelars, ac oherwydd eu cryfder parhaus maent yn addas i’r tiroedd mwyaf anhygyrch, yn ogystal â phriffyrdd a chulffyrdd y byd datblygedig.”

I wybod mwy ewch i: http://www.hotskies.co.uk

LLUNIAU

Yr arwr roc Bono yn dathlu llwyddiant ei daith i weld golygfeydd yn Burma gyda Mark Simmons, prif beilot Balloons over Bagan.

Mae Burma yn llawn temlau hynafol y gellir eu gweld o’r awyr ar deithiau awyr syfrdanol Balloons over Bagan.