Mwy o Newyddion

Gwneud ein treftadaeth yn hygyrch i bawb

Yn dilyn adolygiad o bolisïau ar fynediad am ddim i’r safleoedd treftadaeth sydd mewn gofal , y mae’r Gweinidog Treftadaeth, Alun Ffred Jones wedi derbyn yr argymhelliad i newid ffocws polisi Llywodraeth Cynulliad Cymru ynglŷn â mynediad am ddim i safleoedd Treftadaeth Cadw .

Fe fydd y cynllun sy'n caniatáu i drigolion Cymru dros 60 oed neu o dan 16 oed wneud cais am docyn am ddim yn cael ei ddirwyn I ben. Nid yw'r polisi wedi llwyr fodloni ei amcanion arfaethedig ac er mwyn cyflawni hynny mae gan Cadw y dasg nawr o adeiladu ar eu rhaglen o fynediad am ddim sy'n gysylltiedig â mentrau wedi'u targedu a digwyddiadau arbennig.

Ers i'r cynllun gael ei lansio ym mis Medi 2008, mae rhyw 30,000 o docynnau mynediad am ddim wedi’u rhoi. Aeth 84% o'r rhain i bobl 60 oed a throsodd ac aeth 16% i blant 16 oed neu lai. Er bod mwy na 39,000 ymweliadau wedi’u gwneud drwy ddefnyddio’r tocynnau hyn, dim ond rhyw 1.5% ydy hynny o'r 1.2 miliwn o bobl y flwyddyn sy’n ymweld â’r safleoedd hynny lle mae Cadw yn codi tâl mynediad.

Dywedodd y Gweinidog Treftadaeth: “Mae'r cynllun mynediad am ddim ar waith ers dwy flynedd a hanner ac mae fy swyddogion i yn Cadw wedi adolygu, wedi dadansoddi ac wedi gwerthuso ei effeithiolrwydd.

"Mae’r dadansoddiad yn dangos nad yw’r cynllun wedi llwyddo i ddenu’r grwpiau sydd ar hyn o bryd yn cael eu tangynrychioli ym mhroffil ymwelwyr Cadw. Ychydig iawn o arwyddion sydd yno fod y fenter wedi denu llawer o deuluoedd cyflog isel – sef un mater allweddol y cafodd y polisi ei gyflwyno i fynd i'r afael ag ef.

“ Mae gwaith yn dangos bod dyddiau agored mewn henebion lle nad oes tâl mynediad yn cael ei godi a rhaglenni o ddigwyddiadau arbennig yn apelio’n fwy at gynulleidfa ehangach, hyd yn oed pan fydd tâl mynediad yn cael ei godi. Mae digwyddiadau wedi'u targedu fel hyn yn cynnig gwell cyfle i ddenu’r grwpiau hynny yn ein cymunedau sydd ar hyn o bryd yn cael eu tangynrychioli ym mhroffil ymwelwyr Cadw. Rwyf yn sicr eu bod yn ddull mwy effeithiol i gyflawni’n hymrwymiad i sicrhau bod safleoedd treftadaeth yng Nghymru yn fwy hygyrch i bawb.”

Y nod fydd taro cydbwysedd rhwng polisïau mynediad am ddim a mynediad gostyngol a buddsoddi mewn camau sy'n datblygu gwell mwynhad a gwell dealltwriaeth ymhlith y cyhoedd o'r safleoedd treftadaeth sydd mewn gofal. Rwy’n gofyn i Cadw ganolbwyntio ar weithgareddau i deuluoedd a datblygu digwyddiadau sy'n cydblethu â dyheadau cymunedol ehangach a dathliadau lleol. Rwy’n disgwyl i hyn gynnwys digwyddiadau arbennig i ymwelwyr gyda'r nos a allai gael budd cymdeithasol ac economaidd y tu hwnt i'r heneb ac i mewn i'r economi leol.

Dyma flaenoriaethau allweddol yr ymagwedd newydd:

* parhau â pholisi Cadw o fynediad am ddim ar gyfer ymweliadau addysgol a dysgu, ymwelwyr sydd ag anableddau (a’u cwmnïwr) a chymhellion eraill sydd wedi'u targedu
* datblygu ac ehangu'r rhaglen o ddigwyddiadau cymunedol a gwyliau dysgu, gan gydweithio â chymunedau ac asiantaethau lleol, gan dargedu’n arbennig feysydd allweddol o amddifadedd yn agos i safleoedd Cadw
* ymestyn prosiectau ymgysylltu cymunedol mewn henebion lle ceir diffyg cyfranogiad cymunedol neu ymddygiad problemus
* cyflwyno a hyrwyddo “Dyddiau Agored” di-dâl i bawb, a’u hategu â digwyddiadau arbennig mewn henebion allweddol.
* cynnal y rhaglenni presennol o ddehongli a dysgu gydol oes, gan adeiladu arnyn nhw lle bynnag y bo modd.

Dywedodd y Gweinidog Treftadaeth: “ Yr henebion sydd o dan ofal Cadw yw rhai o'r gemau pwysicaf yng nghasgliad amhrisiadwy Cymru o drysorau treftadaeth. Yr wyf wedi bod yn gwbl ymrwymedig i sicrhau bod cynifer o bobl â phosibl yn gallu mwynhau’r trysorau hynny. Credaf y bydd y newid polisi pwysig hwn yn mynd â ni gam ymhellach i'r cyfeiriad hwnnw.”