Mwy o Newyddion
Prifysgol Abertawe'n anrhydeddu un o sopranos blaenllaw'r DU
Mae Prifysgol Abertawe wedi cyflwyno Gradd Anrhydeddus i'r soprano fyd-enwog a anwyd yn Abertawe, Elin Manahan Thomas. Cyflwynwyd y radd DLitt Anrhydeddus i Ms Thomas yn ystod y seremoni raddio ar gyfer Coleg y Gwyddorau Dynol ac Iechyd.
Cafodd Elin Manahan Thomas ei geni yng Ngorseinon a'i haddysgu yn Ysgol Gyfun Gŵyr. Dechreuodd wersi canu yn chwe blwydd oed ac o'r dechrau, dywedodd ei hathro canu - a ddysgodd y tenor byd-enwog Denis O'Neill pan oedd yntau'n fachgen soprano ifanc - y gallai, mewn amser, fod yn gantores broffesiynol.
Yn ifanc yn ei harddegau ymunodd â Chôr Bach Abertawe sydd â chysylltiadau cryf â Phrifysgol Abertawe. Yno, meistrolodd y sgil o ddarllen sgôr cerddoriaeth. Enillodd ysgoloriaeth gorawl i Goleg Clare yng Nghaergrawnt lle enillodd radd anrhydedd dosbarth cyntaf mewn Eingl-sacsoneg, Norseg a Chelteg. Aeth ymlaen i gwblhau MPhil, ac yn 2001, dilynodd astudiaethau llais ôl-raddedig yn y Coleg Cerddoriaeth Brenhinol yn Llundain.
Cafodd wahoddiad i ymuno â Chôr Montaverdi, dan Syr John Eliot Gardiner, ac yn 21 oed, hi oedd aelod ifancaf erioed y Côr. Yn syth ar ôl iddi ymuno, aeth y Côr ar daith fawr, blwyddyn o hyd o Eglwysi Cadeiriol mawr Ewrop. Roedd y digwyddiad, a oedd yn cynnwys perfformiadau o holl gantatau crefyddol Bach, yn un o brosiectau diwylliannol breintiedig y DU i ddathlu'r mileniwm.
Ychydig flynyddoedd yn ddiweddarach, cafodd ei gwahodd gan Syr John Eliot Gardiner i fod yr unawdydd cyntaf i recordio darn gan Bach a oedd newydd ei ddarganfod, Alles mit Gott, nad oedd wedi'i berfformio ers yn gynnar yn y 18fed ganrif, sy'n gwneud y recordiad yn un o bwysigrwydd hanesyddol.
Enillodd ei chymeradwyaeth fawr gyntaf am ei "Pie Jesu" ar recordiad arobryn NAXOS o Requiem Rutter. Yn fwy diweddar, swynodd gynulleidfa o fwy na biliwn o wylwyr ar draws y byd gyda pherfformiad o ‘Eternal Source of Light Divine’ gan Handel yn Seremoni Agoriadol Gemau Paralympaidd Llundain. Rhoddodd berfformiad Cyntaf y Byd o Requiem Syr John Tavener yn Eglwys Gadeiriol Lerpwl ac mae hi wedi derbyn gwahoddiadau breintiedig i berfformio ar draws y byd i gyd.
Ond nid soprano fyd-enwog yn unig yw Elin Manahan Thomas, mae galw uchel amdani hefyd fel cyflwynydd a darlledwr, yn Gymraeg ac yn Saesneg, ac mae hi wedi'i henwebu am wobr BAFTA ddwywaith.
Meddai am dderbyn ei Gradd Anrhydeddus: "Rydw i wrth fy modd i dderbyn y Dyfarniad Anrhydeddus hwn ac rydw i wedi fy synnu'n llwyr ganddo. Fel merch wedi'i geni a'i magu yn Abertawe, gyda dau riant sydd wedi astudio yn y Brifysgol, a thad sydd wedi bod yn athro yma am sawl blynedd, rydw i'n teimlo cysylltiad dwfn â'r Brifysgol.
"Fel plentyn treuliais lawer o ddiwrnodau'n chwarae ar y campws, yn ymweld â'r siop lyfrau a'r llyfrgell, ac yn enwedig yn mynychu digwyddiadau yn Taliesin. Mae teimlo fo mod yn rhan o hynny i gyd yn deimlad cyffrous tu hwnt. Rydw i'n edrych ymlaen at weithio gyda'r Brifysgol yn y blynyddoedd sydd i ddod ac at sefydlu cysylltiad cryf gyda staff a myfyrwyr fel ei gilydd. Mae hi wir yn teimlo fel dod adref!"
