Mwy o Newyddion

Mynd i’r afael â bwydo poblogaeth sy’n cynyddu

Mae canolfan ymchwil newydd o bwys wedi’i hagor gan y Gweinidog Addysg a Sgiliau, Leighton Andrews. Mae’r ganolfan yn gwneud gwaith er mwyn mynd i’r afael ag un o heriau mwyaf yr unfed ganrif ar hugain sef darganfod ffordd o fwydo poblogaeth fyd-eang sy’n cynyddu gan sicrhau bod yr amgylchedd yn cael ei ddiogelu hefyd.

Mae’r adeilad newydd ar gyfer Sefydliad y Gwyddorau Biolegol, Amgylcheddol a Gwledig ar gampws Penglais, Prifysgol Aberystwyth yn un o ddau ddatblygiad a agorwyd yr un diwrnod. Yn y ganolfan arall, sef y Ganolfan Genedlaethol ar gyfer Ffenomeg Planhigion ym Mhlas Gogerddan, bydd tŷ gwydr mwyaf datblygedig y DU a bydd yn ganolbwynt i sefydliad newydd sef y Sefydliad Rhyngwladol mewn Bridio Planhigion. 

Mae Prifysgol Aberystwyth a’r Cyngor Ymchwil Biotechnoleg a Gwyddorau Biolegol wedi buddsoddi £26 miliwn yn y cynllun ac mae Llywodraeth Cymru wedi buddsoddi £16.5 miliwn mewn datblygiadau cyfalaf diweddar sy’n gysylltiedig â Sefydliad y Gwyddorau Biolegol, Amgylcheddol a Gwledig a’r Gynghrair Biowyddorau a’r Amgylchedd ehangach sy’n bodoli rhwng Prifysgol Aberystwyth a Phrifysgol Bangor.

Ers ei sefydlu, mae Sefydliad y Gwyddorau Biolegol, Amgylcheddol a Gwledig wedi dod yn ei flaen yn dda iawn. Yn rhannol, mae’r diolch hynny i’r gefnogaeth a gafwyd gan Lywodraeth Cymru a Chyngor Cyllido Addysg Uwch Cymru am iddynt fuddsoddi £23.5 miliwn yn y sefydliad. Bu hyn o gymorth wrth geisio cael gafael ar ragor o arian gan y Cyngor Ymchwil Biotechnoleg a Gwyddorau Biolegol a chan asiantaethau eraill.

Dywedodd Leighton Andrews: “Yng Nghymru, Sefydliad y Gwyddorau Biolegol, Amgylcheddol a Gwledig yw un o’n canolfannau ymchwil mwyaf blaenllaw. Mae llawer o’r gwaith y mae’r sefydliad yn ei gyflawni yn wirioneddol o safon fyd-eang ac fe fydd yn gwneud gwahaniaeth mawr i bobl ledled y byd.

“Mae’r wyddoniaeth a ddefnyddir yn Sefydliad y Gwyddorau Biolegol, Amgylcheddol a Gwledig yn cynorthwyo pobl yn y byd sy’n datblygu i oroesi sychder a chnwd sydd wedi’i heintio, i fynd ati i wella diogelwch bwyd yn y cartref ac i alluogi busnesau Cymru i elwa ar gyfleoedd masnachol newydd.

“Yn ogystal, mae gan Sefydliad y Gwyddorau Biolegol, Amgylcheddol a Gwledig gyfraniad mawr i’w wneud at ddau o feysydd yr her fawr a gyhoeddwyd yn ein Strategaeth Gwyddoniaeth i Gymru - gwyddorau bywyd a carbon isel, ynni a’r amgylchedd.

“Mae’r ganolfan addysgu ac ymchwil ragorol hon ar gyfer gwyddorau’r tir yn enghraifft arbennig o’r Addysg Uwch arloesol y mae Llywodraeth Cymru am ei gweld yng Nghymru. Mae’r buddsoddiad sylweddol yn y datblygiad ym Mhrifysgol Aberystwyth yn enghraifft glir o’n hagenda uchelgeisiol ar gyfer gwyddoniaeth ac arloesi yma yng Nghymru.

“Bydd y ganolfan newydd hon yn datblygu enw da’r Brifysgol fel canolfan ymchwil biowyddoniaeth, a honno’n ganolfan ag iddi arwyddocâd byd-eang. Ac mae hynny i’w ddathlu.”